Liczby w języku angielskim

Liczby są nieodłącznym elementem codziennego życia, a ich poprawne użycie w języku angielskim jest kluczowe dla skutecznej komunikacji. Wszyscy chcemy być dobrze zrozumiani, a niestety o nieporozumienia nietrudno. Wyobraź sobie, że nie do końca wiesz, jak poprawnie wymawiać poszczególne liczby po angielsku i nowym znajomym mówisz, że masz pięćdziesiąt lat, zamiast piętnastu. Albo zamiast usłyszeć, że lecisz na kurs językowy za granicą trzynastego lipca, zrozumiałeś, że będzie to trzydziestego. Na pewno każdy z nas ma na swoim koncie taką niefortunną historię. W poniższym artykule przyjrzymy się, jak liczby są wyrażane w języku angielskim, jak je pisać i wymawiać oraz jakie są zasady ich użycia w różnych kontekstach.  

Liczby po angielsku: wprowadzenie

Gramatyka w użyciu liczb po angielsku obejmuje szereg zasad dotyczących zarówno pisowni, jak i konstrukcji zdaniowych. Podstawowe liczby kardynalne (one, two, three…) oraz liczebniki porządkowe (first, second, third…) różnią się w zależności od kontekstu.

Liczby kardynalne są używane do wyrażania ilości, np.

  • There are three new films on Netflix.

= Na Netfliksie są trzy nowe filmy.

Tymczasem liczebniki porządkowe określają kolejność, np.

  • February is the second month of the year.

= Luty jest drugim miesiącem w roku.

W formalnym piśmie, liczby od jednego do dziewięciu są zazwyczaj pisane słownie (np. one, two, three), natomiast liczby od 10 wzwyż są pisane cyframi (np. 10, 20, 30). Istnieją jednak wyjątki, na przykład na początku zdania liczby zawsze pisane są słownie, np.:

  • Twenty students attended the class.

= Dwudziestu uczniów wzięło udział w zajęciach.

Znajomość liczb to klucz do zrozumienia wielu aspektów z życia codziennego, w pracy i w życiu prywatnym. Znajomość liczb przyda się gdy kupujemy/kalkulujemy bilety na wakacyjny wyjazd, czy cenę za np. kurs angielskiego za granicą gdzie można połączyć naukę angielskiego z wakacjami w ciepłych kierunkach jak np Malta czy Anglia. W codziennych sytuacjach jak zakupy w sklepie czy miesięczne opłaty angielskie liczby będą się pojawiać - szczególnie jesli mieszka się lub pracuje za granicą.

Podstawowe liczby: poprawna pisownia i wymowa

Podstawowe liczby (ang. cardinal numbers) w języku angielskim to te, których używamy do liczenia i określania ilości (jeden, piętnaście, dwadzieścia osiem itd.). Jeśli korzystasz z aplikacji do nauki angielskiego, to na pewno znajdziesz je już w początkowych lekcjach.

Oto podstawowe liczby od 1 do 20 - ich nazwy są unikalne i trzeba nauczyć się ich na pamięć. Obok każdej z liczb przedstawiamy jej zapis fonetyczny.

Jeśli zastanawiasz się, jak czytać liczby po angielsku, ale fonetyczne symbole niewiele Ci mówią, możesz skorzystać ze ściągi przygotowanej przez dictionary.com1.

  • 1 = One - /wʌn/ - jeden
  • 2 = Two - /tuː/ - dwa
  • 3 = Three - /θriː/ - trzy
  • 4 = Four - /fɔːr/ - cztery
  • 5 = Five - /faɪv/ - pięć
  • 6 = Six - /sɪks/ - sześć
  • 7 = Seven - /ˈsɛvən/ - siedem
  • 8 = Eight - /eɪt/- osiem
  • 9 = Nine - /naɪn/ - dziewięć
  • 10 = Ten - /tɛn/ - dziesięć
  • 11 = Eleven - /ɪˈlɛvən/ - jedenaście
  • 12 = Twelve - /twɛlv/ - dwanaście
  • 13 = Thirteen - /ˈθɜːrˌtiːn/ - trzynaście
  • 14 = Fourteen - /ˈfɔːrˌtiːn/ - czternaście
  • 15 = Fifteen - /ˈfɪfˌtiːn/ - piętnaście
  • 16 = Sixteen - /ˈsɪksˌtiːn/ - szesnaście
  • 17 = Seventeen - /ˈsɛvənˌtiːn/ - siedemnaście
  • 18 = Eighteen - /ˈeɪˌtiːn/ - osiemnaście
  • 19 = Nineteen - /ˈnaɪnˌtiːn/ - dziewiętnaście
  • 20 = Twenty - /ˈtwɛnti/ - dwadzieścia

Kiedy zapamiętasz liczebniki od 1 do 20, to tworzenie tych od 21 do 99 będzie już o wiele łatwiejsze. Nie trzeba się ich wszystkich uczyć na pamięć - wystarczy zapamiętać pełne dziesiątki oraz zasadę tworzenia reszty liczb. Przyjrzyjmy się pełnym dziesiątkom i ich wymowie:

  • 30 = Thirty - /ˈθɜːrti/ - trzydzieści
  • 40 = Forty - /ˈfɔːrti/ - czterdzieści
  • 50 = Fifty - /ˈfɪfti/ - pięćdziesiąt
  • 60 = Sixty - /ˈsɪksti/ - sześćdziesiąt
  • 70 = Seventy - /ˈsɛvɛnti/ - siedemdziesiąt
  • 80 = Eighty - /ˈeɪti/ - osiemdziesiąt
  • 90 = Ninety - /ˈnaɪnti/ - dziewięćdziesiąt

Znając pełne dziesiątki i liczby 1-9 możesz już przystąpić do tworzenia pośrednich liczb samodzielnie. Zwykle tworzy się je zwyczajnie poprzez połączenie dziesiątek i jedności za pomocą myślnika.

Przykładowe liczby:

21 = twenty-one

32 = thirty-two

Jak zapisać setki, tysiące i inne duże liczby po angielsku?

Liczby od 100 wzwyż wyrażane są za pomocą setek, tysięcy, milionów, itd. Oto kilka przykładów:

  • 100 = One hundred - /wʌn ˈhʌndrəd/ - sto
  • 200 = Two hundred - /tuː ˈhʌndrəd/ - dwieście
  • 1,000 = One thousand - /wʌn ˈθaʊzənd/ - tydziąc
  • 10,000 = Ten thousand - /tɛn ˈθaʊzənd/ - dziesięć tysięcy
  • 100,000 = One hundred thousand - /wʌn ˈhʌndrəd ˈθaʊzənd/ - sto tysięcy
  • 1,000,000 = One million - /wʌn ˈmɪljən/ - milion

Warto zauważyć, że w angielskim brytyjskim liczby są często dzielone przecinkami co trzy cyfry (np. 1,000; 1,000,000), podczas gdy w angielskim amerykańskim stosuje się kropki (np. 1.000; 1.000.000).

Więcej na temat liczb podstawowych przeczytacie na stronie cuemath.com - Cardinal Numbers2.

Wymawianie liczb

Wymowa liczb w języku angielskim potrafi być nieintuicyjna na pierwszy rzut oka, szczególnie dla osób uczących się tego języka jako obcego. Znasz już zapis fonetyczny każdej liczby. Oto kilka dodatkowych wskazówek:

  • Thirteen (13) i thirty (30) mają podobne brzmienie, ale różnią się akcentem - w thirteen akcent jest na drugiej sylabie, a w thirty na pierwszej.
  • W liczbach takich jak twenty-one (21), czy sixty-five (65), każda część liczby jest wymawiana osobno, z lekkim podkreśleniem na drugą część.

Liczebniki porządkowe: poprawna pisownia, wymowa i zasada tworzenia

Liczebniki porządkowe (ang. ordinal numbers) używane są do określenia pozycji w kolejności i odpowiadają na pytanie który/która/które?, np.:

  • This is myfirstpodcast to learn English.

= To mój pierwszy podcast do nauki angielskiego.

  • I'm already watching thetenthfilm to improve my English.

= Oglądam już dziesiąty film, żeby poprawić mój angielski.

W zapisie skróconym używamy zarówno liczby, jak i dodatkowej końcówki. Zwykle jest to końcówka -th, jednak uwaga na pierwsze trzy liczby. Cyfry 1, 2 oraz 3 mają swoje unikalne zakończenia - kolejno są to: -st, -nd i -rd. Oto podstawowe liczebniki porządkowe:

  • 1st = first (fɜːrst) - pierwszy
  • 2nd = second (ˈsekənd) - drugi
  • 3rd = third (θɜːrd) - trzeci
  • 4th = fourth (fɔːrθ) - czwarty
  • 5th = fifth (fɪfθ) - piąty
  • 6th = sixth (sɪksθ) - szósty
  • 7th = seventh (ˈsevənθ) - siódmy
  • 8th = eighth (eɪtθ) - ósmy
  • 9th = ninth (naɪnθ) - dziewiąty
  • 10th = tenth (tɛnθ) - dziesiąty
  • 11th = eleventh (ɪˈlevənθ) - jedenasty
  • 12th = twelfth (twɛlfθ) - dwunasty
  • 13th = thirteenth (ˌθɜːrˈtiːnθ) - trzynasty
  • 14th = fourteenth (ˌfɔːrˈtiːnθ) - czternasty
  • 15th = fifteenth (ˌfɪfˈtiːnθ) - piętnasty
  • 16th = sixteenth (ˌsɪksˈtiːnθ) - szesnasty
  • 17th = seventeenth (ˌsevənˈtiːnθ) - siedemnasty
  • 18th = eighteenth (ˌeɪˈtiːnθ) - osiemnasty
  • 19th = nineteenth (ˌnaɪnˈtiːnθ) - dziewiętnasty
  • 20th = twentieth (ˈtwentiəθ) - dwudziesty

Dla liczb wyższych niż 20, końcówka "-th" jest dodawana do drugiego członu liczby. Przykłady:

21st = twenty-first

56th = fifty-sixth

Chcąc zgłębić temat liczb porządkowych polecamy artykuł w języku angielskim na stronie cuemath.com - Ordinal Numbers3.

Ułamki

Ułamki (ang. fractions) w języku angielskim wyrażane są poprzez liczby kardynalne i porządkowe.

Zacznij od opanowania podstawowych terminów, takich jak:

  • half (1/2),
  • third (1/3),
  • quarter (1/4),
  • eighth (1/8).

Następnie przejdź do bardziej zaawansowanych, takich jak fifth (1/5), sixth (1/6), seventh (1/7) i tenth (1/10). Tak tworzymy ułamki, które w liczniku mają jedynkę - w wymowie po prostu ją pominiemy. Jeśli licznik, czyli górna liczba, jest wyższa, to przeczytamy cały ułamek jako połączenie liczby podstawowej oraz porządkowej, np. three fifths (3/5).

Procenty

Procenty (ang. percentages) wyrażają części setne i, podobnie jak w języku polskim, są pisane ze znakiem procentu (%). Wymawiamy je dodając do liczby słowo percent. Uwaga! Słowo percent występuje zawsze w liczbie pojedynczej.

  • 10% - ten percent
  • 25% - twenty-five percent
  • 50% - fifty percent
  • 75% - seventy-five percent
  • 100% - one hundred percent

Matematyczne zagadnienia w języku angielskim zasługują na oddzielny artykuł, jeśli jednak interesują Cię podstawy zachęcamy do zapoznania się z artykułem 50 English mathematical terms you need to know4.

Jak zapisywać daty w języku angielskim?

Zapis dat w języku angielskim różni się między brytyjskim a amerykańskim standardem. W brytyjskim angielskim daty zapisuje się w formacie dzień-miesiąc-rok, na przykład 12/07/2024 oznacza 12 lipca 2024 roku. W amerykańskim angielskim używa się formatu miesiąc-dzień-rok, co oznacza, że ta sama data będzie zapisana jako 07/12/2024.

Te różnice mogą prowadzić do nieporozumień, dlatego ważne jest, aby zawsze jasno określać format daty, zwłaszcza w sytuacjach międzynarodowych. Ponadto, w tekstach formalnych często stosuje się pełne zapisy miesięcy, takie jak 12 July 2024 w brytyjskim angielskim i July 12, 2024 w amerykańskim angielskim, co dodatkowo eliminuje możliwość pomyłki.

Jak podawać godziny w języku angielskim?

Zapis godzin w języku angielskim różni się między brytyjskim a amerykańskim standardem, choć różnice te są subtelne. Zarówno w brytyjskim, jak i amerykańskim angielskim używa się systemu 12-godzinnego i 24-godzinnego, ale preferencje mogą się różnić. W brytyjskim angielskim częściej używa się formatu 24-godzinnego, zwłaszcza w oficjalnych kontekstach, takich jak rozkłady jazdy, gdzie zapisuje się godziny bez dodatkowych oznaczeń, na przykład 15:30 zamiast 3:30 PM.

W amerykańskim angielskim popularniejszy jest system 12-godzinny z oznaczeniami AM (ante meridiem) i PM (post meridiem) dla odróżnienia godzin przed i po południu. Na przykład 3:30 PM to 15:30 w systemie 24-godzinnym. Ważne jest, aby być świadomym tych różnic, szczególnie przy planowaniu międzynarodowych spotkań, aby uniknąć nieporozumień dotyczących pory dnia.

Pieniądze

Wartości pieniężne są zazwyczaj wyrażane z symbolem waluty przed liczbą:

  • $20.50
  • £15.75
  • €10,00

W angielskim brytyjskim używa się przecinków do oddzielania tysięcy, podczas gdy w amerykańskim stosuje się kropki:

  • Brytyjski: 1,000; 1,000,000
  • Amerykański: 1.000; 1.000.000

Miary

Zapis miar w języku angielskim różni się między brytyjskim a amerykańskim standardem. W brytyjskim angielskim stosuje się zarówno system metryczny, jak i imperialny. W systemie metrycznym długość mierzy się w metrach (m) i centymetrach (cm), a wagę w kilogramach (kg) i gramach (g). W systemie imperialnym używa się cali (in), stóp (ft), jardów (yd) oraz funtów (lb) i uncji (oz).

W amerykańskim angielskim przeważa system imperialny, gdzie odległości mierzy się w calach, stopach, jardach i milach (mi), a wagę w funtach i uncjach. Długości i wagi w systemie metrycznym są również stosowane, zwłaszcza w nauce i medycynie, ale na co dzień dominują jednostki imperialne. Przykładowo, wysokość osoby w USA może być podana jako 5'9" (pięć stóp i dziewięć cali), podczas gdy w Wielkiej Brytanii mogłaby być wyrażona w centymetrach lub w podobnym formacie imperialnym.

Liczby w języku angielskim mają wiele aspektów. Poprawne użycie liczb jest kluczowe dla jasnej i efektywnej komunikacji. Dzięki praktyce i zrozumieniu tych zasad, każdy może opanować umiejętność poprawnego używania liczb w języku angielskim. Korzystanie z kontekstu codziennych sytuacji, takich jak liczenie pieniędzy, określenie daty i czasu, może znacząco przyspieszyć proces nauki. Gry edukacyjne, aplikacje językowe oraz interaktywne ćwiczenia online również są pomocne w utrwalaniu wiedzy. Dzięki tym metodom liczby w języku angielskim staną się bardziej intuicyjne i łatwiejsze do zapamiętania.

_____________________________

Przydatne linki:

1 Key to IPA Pronunciations: https://www.dictionary.com/e/key-to-ipa-pronunciations/ [dostęp 30.07.2024]

2 Cardinal Numbers: https://www.cuemath.com/numbers/cardinal-numbers/

[dostęp 30.07.2024]

3 Ordinal Numbers: https://www.cuemath.com/numbers/ordinal-numbers/

[dostęp 30.07.2024]

4 50 English mathematical terms you need to know

https://preply.com/en/blog/50-english-mathematical-terms-that-are-good-to-know/

[dostęp 30.07.2024]

Nauka angielskich liczb, numerów nie musi być nudna i trudna! Powtarzaj materiał regularnie, korzystając z tego artykułu lub innych materiałów, które udało CI się zgromadzić. Jeśli dodatkowo rozpoczniesz kurs w aplikacji do nauki angielskiego, lekcja o miesiącach na pewno będzie jedną z początkowych - nie omijaj jej, ponieważ powtórki w nauce języka są niezwykle istotne. Zanim przejdziesz do poznawania skomplikowanych zagadnień gramatycznych, takich jak np. czasy angielskie, upewnij się, że masz solidnie opanowane podstawy.

Aby sprawdzić swoje umiejętności, spróbuj używać miesięcy i pór roku po angielsku w różnych zdaniach i kontekstach. Wyłapuj je oglądając filmy po angielsku i słuchając angielskich podcastów - nawet jeśli wszystkiego nie rozumiesz, to bez wątpienia odczujesz ogromną satysfakcję, kiedy usłyszysz znajome słowo.

Poznaj również miesiące i pory roku po angielsku gdzie dowiedz się jak pisać i wymawiać wszystkie miesiące.

Autor: Sylwia Stryjewska, Nauczyciel języka angielskiego, metodyk i trener nauczycieli, koordynator projektów edukacyjnych

Nauka angielskiego może wydawać się wyzwaniem, ale z odpowiednimi narzędziami i metodami szybko zobaczysz postępy. Gramatyka angielska jest kluczowym elementem, który warto opanować na samym początku, ponieważ stanowi podstawę poprawnego komunikowania się w obym języku. Czasy angielskie jak np. Simple Past, mogą być na początku skomplikowane ale trzeba je przyswoić . Aby ułatwić sobie naukę, warto regularnie czytać artykuły po angielsku czy to zagraniczną prasę czy inny anglojęzyczne materiały - wszystko to poszerza słownictwo, ale również pomaga zrozumieć strukturę zdań i kontekst użycia różnych form gramatycznych.

Poradnik jak nauczyć się angielskiego poprowadzi przez różne etapy nauki, oferując praktyczne wskazówki i strategie. Czytanie artykułów po angielsku nie tylko rozwija umiejętności językowe, ale także daje wgląd w kulturę i aktualne wydarzenia w anglojęzycznym świecie. Nie zapominaj o praktyce - regularne mówienie i pisanie to klucz do płynności posługiwania się językiem obcym. Wybierając odpowiednie materiały do nauki, skup się na tych, które są interesujące i są adekwatne do twojego poziomu zaawansowania. Oglądaj filmy i seriale anglojęzyczne lub spędź wakacje na zagranicznym kursie angielskiego np. na Malcie, w Anglii czy w Kanadzie, Korzystanie z interaktywnych narzędzi, takich jak aplikacje czy platformy e-learningowe, może uczynić naukę łatwiejszą i bardziej efektywną. Pamiętaj, że konsekwencja i cierpliwość są najważniejsze w procesie nauki języka obcego. Dzięki regularnej praktyce i zaangażowaniu, opanowanie angielskiego staje się realnym celem szybciej niż sądzisz.