Czas Past Simple w Języku Angielskim
Past Simple to jeden z najczęściej używanych czasów przeszłych, służący do opisywania wydarzeń, które zaczęły się i zakończyły w przeszłości. Jego prostota sprawia, że jest jednym z pierwszych czasów, których uczymy się w angielskim. Choć pozornie łatwy, wymaga uwagi przy formach czasowników nieregularnych, które mogą być wyzwaniem dla uczących się, ale też stanowią znaczący kamień milowy w nauce języka. Czas ten jest fundamentem do bardziej złożonych konstrukcji gramatycznych, takich jak korzystanie z czasu Past Continuous, okresów warunkowych (second conditional), czy mowy zależnej (reported speech) co czyni go kluczowym elementem komunikacji w języku angielskim.
Tworzenie zdań w czasie Past Simple
Tworzenie zdań w czasie Past Simple jest stosunkowo proste, poniżej prezentujemy trzy rodzaje takich zdań:
Twierdzenia (Affirative sentences)
W zdaniach twierdzących stosujemy drugą formę czasownika nieregularnego. Dla czasowników regularnych dodajemy końcówkę -ed (zasady używania końcówki -ed w tabelce poniżej):
- I walked to school. (Poszedłem pieszo do szkoły.)
- She cleaned the house. (Ona posprzątała dom.)
Dla czasowników nieregularnych używamy ich formy przeszłej:
- He went to the park. (On poszedł do parku.)
- They wrote a letter. (Oni napisali list.)
Zmiany w pisowni czasowników z -ed w zależności od ich zakończenia
Zakończenie czasownika | Zasada dodawania -ed | Przykłady |
Kończy się na -e | Dodaj tylko -d (nie podwajaj -e). | love → loved dance → danced |
Jedna samogłoska + jedna spółgłoska | Podwój spółgłoskę przed dodaniem -ed, jeśli akcent pada na ostatnią sylabę. | stop → stopped plan → planned |
Kończy się na -y po spółgłosce | Zmień -y na -i i dodaj -ed. | cry → cried study → studied |
Kończy się na -y po samogłosce | Dodaj -ed bez zmian w pisowni. | play → played enjoy → enjoyed |
Kończy się na -l (w brytyjskim angielskim) | Podwój -l przed dodaniem -ed. | travel → travelled cancel → cancelled |
Czasowniki jednosylabowe z krótką samogłoską | Podwój spółgłoskę przed dodaniem -ed. | hop → hopped ban → banned |
Wyjątki i uwagi
- Te zasady dotyczą wyłącznie czasowników regularnych. Dla czasowników nieregularnych należy zapamiętać ich specjalne formy.
- W amerykańskim angielskim czasowniki kończące się na -l często nie podwajają tej litery (np. traveled zamiast travelled).
Przeczenia (Negative sentences)
Przeczenia tworzymy za pomocą operatora did not (didn't) oraz czasownika w formie podstawowej:
- I didn't watch the movie. (Nie obejrzałem filmu.)
- She didn't go to the party. (Ona nie poszła na przyjęcie.)
- We didn't understand the question. (Nie zrozumieliśmy pytania.)
Można powyższą zasadę tworzenia przeczeń w Past Simple zapamiętać grą słów: "Edek nie lubi Didka", wtedy pamiętamy, że kiedy używamy did/didn't nie używamy formy przeszłej czasowników ani ich form nieregularnych. Operator did niejako "zjada" czas przeszły.
Pytania (Questions)
Pytania w czasie Past Simple tworzymy, używając operatora did przed podmiotem zdania, a czasownik pozostaje w formie podstawowej:
- Did you visit your grandparents? (Czy odwiedziłeś swoich dziadków?)
- Did they play football yesterday? (Czy grali w piłkę nożną wczoraj?)
- What did she say? (Co ona powiedziała?)
Rodzaje pytań i odpowiedzi:
Jak widać w przykładach powyżej, pytania mogą zaczynać się od did lub od innego słowa pytającego. Rozróżniamy bowiem pytania ogólne oraz szczegółowe:
Pytania ogólne (typu "czy")
Są to pytania, które na polski tłumaczymy zaczynając od słowa "czy", wymagają one zwykle wyłacznie krótkiej odpowiedzi - "tak" lub "nie".
Struktura takiego pytania w języku angielskim wygląda następująco:
Did + podmiot + czasownik (forma podstawowa) + reszta zdania?
Przykład:
- Did he watch the movie yesterday? (Czy on obejrzał wczoraj film?)
Odpowiedzi:
- Yes, he did. / No, he didn't. (Tak, on obejrzał./Nie, on nie obejrzał.)
b) Pytania szczegółowe
W odróżnieniu od pytań ogólnych, pytania szczegółowe wymagają nieco dłuższej odpowiedzi, a właściwie takiej, która dostarczy konkretną informację. Takie pytania rozpoczynają się od słowa pytającego (what, where, why, how).
Struktura:
Słowo pytające + did + podmiot + czasownik + reszta zdania?
Przykład:
- What did you eat for breakfast? (Co zjadłeś na śniadanie?)
Odpowiedź:
- I ate pancakes for breakfast./ Pancakes. (Zjadłem naleśniki./Naleśniki.)
Warto pamiętać, że tak zwane WH-questions (who, what, where) zawsze poprzedzają w pytaniach operator did, po którym następuje szyk zdania pytającego.
Who ate the cake? vs Who did you have dinner with? - czyli dwa sposoby na tworzenie pytań z who w Past Simple
Who jako podmiot zdania
Kiedy who jest podmiotem zdania, czasownik występuje w formie przeszłej (Past Simple) bez użycia did. Dzieje się tak, ponieważ who samo zastępuje osobę, która wykonała czynność.
Struktura:
Who + czasownik w formie przeszłej?
Przykład:
- Who went to the party? (Kto poszedł na imprezę?)
Tutaj who jest osobą wykonującą czynność (osobą, która poszła), więc czasownik went jest w formie przeszłej.
Who jako dopełnienie zdania
Kiedy who pełni funkcję dopełnienia (czyli czynność jest wykonywana na kimś lub wobec kogoś), wówczas używamy operatora did, a czasownik jest w formie podstawowej (bez końcówki -ed i innych zmian).
Struktura:
Who + did + czasownik (forma podstawowa)?
Przykład:
- Who did you see at the party? (Kogo widziałeś na imprezie?)
Tutaj pytamy o osobę, na której wykonano czynność (osoba widziana), więc potrzebujemy operatora did, a czasownik see pozostaje w formie podstawowej.
Jak zapamiętać różnicę?
- Jeżeli odpowiadając, zamiast who możesz wstawić po prostu podmiot zdania, to nie potrzebujesz operatora did, na przykład:
- Who ate the cake? - Anna ate the cake!
Jak szybko i bezbłędnie rozpoznać, że to czas Past Simple
Past Simple zawsze rozpoznasz po:
- Końcówkach "-ed" w czasownikach regularnych (np. "worked").
- Formach nieregularnych czasowników (np. "went").
- Strukturze zdań:
- Twierdzące: podmiot + czasownik w przeszłej formie (np. "They played football yestarday").
- Przeczące: podmiot + "did not" + czasownik w podstawowej formie (np. "He didn't finish").
- Pytające: "Did" + podmiot + czasownik w podstawowej formie (np. "Did you see?").
- Wyrażeniach czasowych takich jak "yesterday", "last week" (np. "They visited Paris last summer").
Jest to jeden z prostrzych i najczęściej uzywanych czasów przeszłych
Kiedy używamy czasu Past Simple?
Opisanie zakończonych czynności w przeszłości
Używamy Past Simple, aby mówić o czynnościach, które miały miejsce i zakończyły się w określonym momencie w przeszłości:
- I ate breakfast at 7 AM. (Zjadłem śniadanie o 7 rano.)
- She visited New York last year. (Ona odwiedziła Nowy Jork w zeszłym roku.)
Kolejne zdarzenia w przeszłości
Czas Past Simple służy także do opisywania ciągu wydarzeń:
- He woke up, took a shower, brushed his teeth, ate breakfast, and left for work. (Obudził się, wziął prysznic, umył zęby, zjadł śniadanie i wyszedł do pracy.)
Fakty historyczne
Czas ten jest powszechnie używany do mówienia o faktach historycznych lub wydarzeniach, które miały miejsce w przeszłości:
- World War II ended in 1945. (Druga wojna światowa zakończyła się w 1945 roku.)
- Shakespeare wrote "Hamlet". (Szekspir napisał "Hamleta".)
Oto kilka przykładów regularnych czasowników w czasie Past Simple w języku angielskim:
To talk (Rozmawiać)
I | talked |
You | talked |
He/She/It | talked |
We | talked |
They | talked |
Przykład zdania w czasie Simple Past
We talked a lot about our past experiences (Rozmawialiśmy dużo o naszych przeszłych doświadczeniach)
I talked to my friends about every topic we could think of (Rozmawiałem z moimi przyjaciółmi na temat każdego tematu, o którym mogliśmy pomyśleć)
He talked to his teacher about our homework from yesterday (Rozmawiał z nauczycielem o naszych zadaniach domowych z wczoraj)
To walk (Spacerować)
I | walked |
You | walked |
He/She/It | walked |
We | walked |
They | walked |
Przykład zdania w czasie Simple Past
I walked to school every morning (Chodziłem do szkoły każdego poranka)
They walked a hundred miles to get to the restaurant. (Przeszli sto mil, aby dostać się do restauracji)
She walked a lot in her youth. (Chodziła dużo jak była młodsza)
Niektóre nieregularne czasowniki w czasie przeszłym prostym
To be (być)
I | was |
You | were |
He/She/It | was |
We | were |
They | were |
To become (stać się)
I | became |
You | became |
He/She/It | became |
We | became |
They | became |
To get (zdobyć)
I | got |
You | got |
He/She/It | got |
We | got |
They | got |
Określenia czasowe w Past Simple
Czas Past Simple często jest sygnalizowany przez określone wyrażenia czasowe, które wskazują na przeszłość, takie jak:
- yesterday
- She called me yesterday. (Ona zadzwoniła do mnie wczoraj.)
- last...
- We went to the beach last summer. (Tamtego lata poszliśmy na plażę.)
- ago
- They moved here three years ago. (Oni przeprowadzili się tutaj trzy lata temu.)
- in + rok
- He graduated in 2015. (On ukończył szkołę w 2015 roku.)
- specific dates (konkretne daty)
- The company was founded on April 15, 1990. (Ta firma została założona 15. kwietnia w 1990 roku.)
Charakterystyczne słowa i zwroty
- Last year
- Last month
- Last week ...
- Yesterday
- Last Friday, Last Monday ...
- Last summer, Last autumn ...
- Last January, Last May ...
- In 1992 ...
- An hour ago, a few minutes ago ...
Przykładowe zdania
Last week Peter got his favorite toy as a present (W zeszłym tygodniu Peter dostał swoją ulubioną zabawkę w prezencie)
Yesterday I talked with my parents about my future goals (Wczoraj rozmawiałem z moimi rodzicami o moich przyszłych celach)
Last Monday was my mother's birthday (W zeszły poniedziałek były urodziny mojej matki)
Last summer Jane spent a lot of time outdoors (W zeszłe lato Jane spędziła dużo czasu na świeżym powietrzu)
Last May, Pete went on a language trip to London to improve his English (W zeszłym maju Pete pojechał na wycieczkę językową do Londynu, aby poprawić swój angielski)
In 1996 Paula and Marc worked as a construction worker (W 1996 roku Paula i Marc pracowali jako robotnicy budowlani)
An hour ago Frank ate a chocolate cake (Godzinę temu Frank zjadł tort czekoladowy)
Warto poznać różnicę pomiędzy Past Perfekt a Past Simple.
Przykłady zdań w czasie Past Simple
Zdania twierdzące:
- The children played in the garden. (Dzieci bawiły się w ogrodzie.)
- She worked as a teacher for five years. (Ona pracowała jako nauczycielka przez pięć lat.)
Zdania przeczące:
- I didn't see her at the party. (Nie widziałem jej na przyjęciu.)
- They didn't finish their homework. (Nie skończyli pracy domowej.)
Pytania:
- Did you enjoy the movie? (Czy podobał ci się film?)
- When did he arrive? (Kiedy on przyjechał?)
Najczęstsze błędy w czasie Past Simple
Podczas nauki czasu Past Simple można popełnić kilka typowych błędów.
Użycie czasownika w formie przeszłej zamiast podstawowej w pytaniach i przeczeniach:
- Błąd: Did she went to the store?
- Poprawnie: Did she go to the store?
Pominięcie końcówki -ed w czasownikach regularnych:
- Błąd: He clean the room.
- Poprawnie: He cleaned the room.
Nieodróżnienie czasowników regularnych od nieregularnych:
- Błąd: She writed a letter.
- Poprawnie: She wrote a letter.
Czas Past Simple jest jednym z najczęściej używanych czasów w języku angielskim. Pozwala opisać zakończone czynności, fakty i wydarzenia w przeszłości w prosty sposób. Kluczowe jest opanowanie form czasowników regularnych i nieregularnych oraz poprawne użycie operatora did w pytaniach i przeczeniach. Regularna praktyka, zarówno pisanie, jak i mówienie, pomoże skutecznie opanować ten czas.
Poniżej znajduje się tabelka z odmianą 10 popularnych czasowników nieregularnych w czasie Past Simple:
Bezokolicznik (Infinitive) | Past Simple | Tłumaczenie |
go | went | iść, chodzić |
do | did | robić |
have | had | mieć |
see | saw | widzieć |
come | came | przyjść, przyjechać |
take | took | brać, wziąć |
get | got | dostać, otrzymać |
make | made | robić, tworzyć |
eat | ate | jeść |
say | said | mówić, powiedzieć |
Zrozumienie i umiejętność stosowania czasu Past Simple otworzy przed Tobą nowe możliwości komunikacyjne oraz pozwoli lepiej wyrażać myśli i doświadczenia związane z przeszłością.
Polecamy materiały edukacyjne odstępne w internecie za darmo do ćwiczenia gramatyki i czasów w języku angielskim:
- Skrócone wersje książek:
https://www.kidsworldfun.com/ebooks/the-boy-who-wasnt-there.php
- Krótkie opowiadania:
https://www.kidsworldfun.com/short-stories/the-secret-of-happiness.php
- YouTube - RockYourEnglish - lekcja video
https://www.youtube.com/watch?v=wAv4Lsnlb_M
- Live Worksheet - ćwiczenia gramatyczne:
- Games to Learn English - interaktywne gry: