Czas Past Progressive/Continuous (Czas Przeszły Ciągły)
Czas Past Continuous, znany również jako czas przeszły ciągły, jest istotnym elementem gramatyki angielskiej. Używamy go do opisywania czynności, które miały miejsce w przeszłości i trwały przez pewien czas. W tym artykule szczegółowo omówimy, jak tworzyć zdania w tym czasie, kiedy go stosować oraz jakie słowa i wyrażenia go sygnalizują. Past Continuous opisuje czynności, które trwały w określonym momencie w przeszłości, pozwalając na uchwycenie dynamiki i kontekstu sytuacji.
Czas ten jest często używany, gdy chcemy opisać tło wydarzeń lub czynność, która została przerwana przez inną.
Zasady stosowania czasu Past Progressive
Dzięki swojej strukturze umożliwia bardziej plastyczne i szczegółowe opisywanie przeszłości, co dodaje głębi opowiadaniom i narracjom. Ten czas świetnie sprawdza się również w podkreślaniu emocji, atmosfery czy nieoczekiwanych zwrotów akcji.
Tworzenie zdań w czasie Past Continuous
Tworzenie zdań w czasie Past Continuous polega na użyciu odpowiedniej formy czasownika to be oraz czasownika z końcówką -ing.
Twierdzenia (Affirmative sentences)
W zdaniach twierdzących używamy formy przeszłej czasownika to be (was/were) oraz czasownika z końcówką -ing:
- I was reading a book. (Czytałem książkę.)
- They were playing football. (Oni grali w piłkę nożną.)
- She was studying for her exam. (Ona uczyła się do egzaminu.)
Oto odmiana czasownika to be w czasie przeszłym, w liczbie pojedynczej i mnogiej:
Podmiot | Forma | Podmiot | Forma |
I | was | we | were |
you (l.p.) | were | you (l.m.) | were |
he/she/it | was | they | were |
Poniżej znajduje się tabelka, która przedstawia zasady tworzenia form czasowników z końcówką -ing:
Końcówka czasownika | Zasada | Przykłady |
Czasownik kończy się na -e | Usuń -e i dodaj -ing. | make → making, dance → dancing |
Czasownik kończy się na -y | Dodaj -ing bez zmiany formy. | play → playing, enjoy → enjoying |
Czasownik jednosylabowy z jedną samogłoską i jedną spółgłoską | Podwój spółgłoskę i dodaj -ing. | run → running, sit → sitting |
Czasownik kończy się na -ie | Zmień -ie na -y i dodaj -ing. | die → dying, lie → lying |
Czasownik kończy się na -c | Dodaj -king (podwajamy "c" przed -ing). | panic → panicking, music → musicking |
Kotek Continuous
Strukturę Past Continuous można również zapamiętać dzięki tak zwanemu "Kotkowi Continuous" - pamiętaj, żeby przez przypadek nie urwać mu żadnej z czterech nóg!
Past Progressive | Przykłady |
---|---|
I was talking | I was talking to my friend on the phone when the power went out. |
You were reading | You were reading a novel while I was watching TV. |
He was running | He was running in the park when it started to rain. |
She was walking | She was walking her dog in the park when she saw her friend. |
They were watching | They were watching a sunset over the sea when a storm came up. |
Stosowanie czasu Past Continuous
Czas przeszły ciągły jest używany w języku angielskim, gdy chcemy opisać stan, czynność lub proces w przeszłości, który trwał przez pewien okres czasu tj. godzinę lub kilka dni. Celem tego czasu przeszłego jest podkreślenie, że ciągły stan rzeczy miał miejsce w przeszłości. Często ten czas jest używany do opisu działania w tle, które zostało przerwane przez inne działanie w przeszłości. Można go również użyć do opisu działań w przeszłości, które trwały przez długi czas. W mowie potocznej czas przeszły ciągły jest także często używany do opisu tymczasowego działania w przeszłości. Niekoniecznie musiało ono trwać przez długi czas.
Charakterystyczne słowa i zwroty
Przeczenia (Negative sentences)
Przeczenia tworzymy, dodając not po formie przeszłej czasownika to be:
- I was not watching TV. (Nie oglądałem telewizji.)
- They were not at the party. (Oni nie byli na przyjęciu.)
- She wasn't feeling well. (Ona nie czuła się dobrze.)
Was not oraz were not możemy skrócić do formy wasn't oraz weren't. Polega to na usunięciu słowa not i połączeniu go z czasownikiem za pomocą apostrofu, co tworzy bardziej zwięzłą formę.
Na przykład, zamiast powiedzieć I was not going there, używamy I wasn't going there. Podobnie, They were not staying at home skracamy do They weren't staying at home. Skrócone formy brzmią bardziej naturalnie i są częściej używane w codziennych rozmowach, choć w sytuacjach formalnych pełne formy mogą być bardziej odpowiednie.
Pytania (Questions)
Pytania w czasie Past Continuous tworzymy, umieszczając formę przeszłą czasownika to be przed podmiotem:
- Were you sleeping? (Czy spałeś?)
- What was he doing? (Co on robił?)
- Was she working yesterday? (Czy ona pracowała wczoraj?)
Rodzaje pytań i odpowiedzi
Jak widać w przykładach powyżej, pytania mogą zaczynać się od was/were lub od innego słowa pytającego. Rozróżniamy bowiem pytania ogólne oraz szczegółowe:
Pytania ogólne (typu "czy")
Są to pytania, które na polski tłumaczymy zaczynając od słowa "czy", wymagają one zwykle wyłacznie krótkiej odpowiedzi - "tak" lub "nie".
Struktura takiego pytania w języku angielskim wygląda następująco:
Was/were + podmiot + czasownik (forma z -ing) + reszta zdania?
Przykład:
- Was he watching the movie yesterday? (Czy on oglądał wczoraj film?)
Odpowiedzi:
- Yes, he was. / No, he wasn't. (Tak, on oglądał./Nie, on nie oglądał.)
b) Pytania szczegółowe
W odróżnieniu od pytań ogólnych, pytania szczegółowe wymagają nieco dłuższej odpowiedzi, a właściwie takiej, która dostarczy konkretną informację. Takie pytania rozpoczynają się od słowa pytającego (what, where, why, how).
Struktura:
Słowo pytające + was/were + podmiot + czasownik (-ing) + reszta zdania?
Przykład:
- What were you eating for breakfast? (Co jadłeś na śniadanie?)
Odpowiedź:
- I was eating pancakes for breakfast./ Pancakes. (Jadłem naleśniki./Naleśniki.)
Warto pamiętać, że tak zwane Wh-questions (who, what, where) zawsze poprzedzają w pytaniach was/were, po którym następuje szyk zdania pytającego.
Typ zdania | Struktura | Przykład |
Zdanie twierdzące | Podmiot + was/were + czasownik -ing | I was reading a book. (Czytałem książkę.) |
Zdanie przeczące | Podmiot + was/were + not + czasownik -ing | They were not watching TV. (Oni nie oglądali telewizji.) |
Zdanie pytające | Was/Were + podmiot + czasownik -ing? | Was she cooking dinner? (Czy ona gotowała obiad?) |
Zwroty | Przykłady |
---|---|
While | While I was cooking dinner, my kids were doing their homework. |
As | As I was getting dressed, my phone rang. |
At that moment | I was playing video games at that moment. |
At 8 o'clock yesterday | At 8 o'clock yesterday, we were walking to school. |
When | When I was walking to the store, I saw my neighbour. |
At the time | At the time my train arrived, I was standing on the wrong platform. |
All day yesterday | I was studying all day yesterday. |
During | During my lunch break, I was talking to my colleagues. |
In the middle of | In the middle of the meeting, Dan was looking out of the window. |
For hours | For hours, I was studying maths last week. |
At the same time | I was eating dinner at the same time as my friend called me. |
At noon yesterday | At noon yesterday, Pete was finishing his task for the day. |
Constantly | The phone was ringing constantly. |
Continually | We continually were speaking about the new product line. |
Still | We were still watching the film we started an hour ago. |
Kiedy używamy czasu Past Continuous?
Czas Past Progressive jest używany w różnych kontekstach, aby opisać trwające czynności w przeszłości.
Opisanie czynności trwających w przeszłości
Używamy Past Continuous do mówienia o czynnościach, które trwały w określonym momencie w przeszłości:
- At 8 PM, I was having dinner. (O 20:00 jadłem kolację.)
They were playing outside when it started to rain. (Grali na zewnątrz, gdy zaczęło padać.)
Czynności równoległe
Czas ten jest także używany do opisywania dwóch lub więcej czynności, które miały miejsce jednocześnie:
- While I was studying, my brother was playing video games. (Podczas gdy ja się uczyłem, mój brat grał w gry komputerowe.)
Tło dla wydarzeń
Past Continuous często służy jako tło dla innych wydarzeń, które miały miejsce w przeszłości:
I was walking in the park when I met my friend. (Szedłem parkiem, kiedy spotkałem mojego przyjaciela.)
Określenia czasu Past Continuous
Czas Past Continuous często jest sygnalizowany przez określone wyrażenia czasowe.
Typowe wyrażenia czasowe:
- while (podczas gdy)
- I was reading while she was cooking.
- when (kiedy)
- He was playing when the phone rang.
- at that time (w tym czasie)
- At that time, they were living in London.
- all day/week/month/year (cały dzień/tydzień/miesiąc/rok)
- I was working all day yesterday.
Przykłady zdań w czasie Past Continuous
Zdania twierdzące:
- The children were playing in the garden. (Dzieci bawiły się w ogrodzie.)
- She was working as a teacher for five years. (Ona pracowała jako nauczycielka przez pięć lat.)
Zdania przeczące:
- I wasn't watching her at the party. (Nie obserwowałem jej na przyjęciu.)
- They weren't finishing their homework. (Nie kończyli pracy domowej.)
Pytania:
- Were you enjoying the movie? (Czy podobał ci się film?)
- What were they doing yesterday? (Co oni robili wczoraj?)
Najczęstsze błędy w czasie Past Continuous
Podczas nauki czasu Past Progressive można popełnić kilka typowych błędów.
Użycie niewłaściwej formy czasownika "to be":
- Błąd: I am reading when she called.
- Poprawnie: I was reading when she called.
Pominięcie końcówki -ing w czasownikach:
- Błąd: He was play football.
- Poprawnie: He was playing football.
Podsumowanie
Czas Past Progressive jest niezwykle przydatny do opisywania trwających czynności oraz tła dla wydarzeń przeszłych. Kluczowe jest opanowanie formy czasownika to be oraz dodawanie końcówki -ing do głównych czasowników. Regularna praktyka, zarówno podczas pisania, jak i mówienia, pomoże skutecznie opanować ten czas:
Polecamy materiały edukacyjne odstępne w internecie za darmo do ćwiczenia gramatyki i czasów w języku angielskim:
- Skrócone wersje książek
https://www.kidsworldfun.com/ebooks/the-boy-who-wasnt-there.php
- Krótkie opowiadania:
https://www.kidsworldfun.com/short-stories/the-secret-of-happiness.php
- YouTube - RockYourEnglish - lekcja video
https://www.youtube.com/watch?v=N0Zoay491d0
- Live Worksheet - ćwiczenia gramatyczne:
https://www.liveworksheets.com/w/en/english-second-language-esl/303025
- Games to Learn English - interaktywne gry: